Dzisiaj zajmiemy się podziałem leasingu na finansowy i operacyjny. Jest to bardzo istotne z uwagi na skutki bilansowe i podatkowe. Dodatkowo należy brać pod uwagę fakt, że ustawa o rachunkowości inaczej rozgranicza leasing finansowy od leasingu operacyjnego.
Jeżeli przeanalizujemy warunki dla uznania leasingu za leasing finansowy według przepisów bilansowych oraz przepisów podatkowych dojdziemy do wniosku, że w większości transakcji jakie spotykamy na rynku będziemy mieć do czynienia z leasingiem operacyjnym według przepisów podatkowych oraz klasyfikacją leasingu jako leasingu finansowego na gruncie przepisów bilansowych.
Czym jest leasing finansowy w ujęciu bilansowym?
Zgodnie z ustawą o rachunkowości dla uznania umowy za leasing finansowy wystarczy spełnienie przez umowę choćby jednego z poniższych warunków:
- Umowa przenosi na korzystającego własność przedmiotu umowy leasingu po zakończeniu okresu na jaki została zawarta umowa leasingowa,
- Umowa zawiera prawo nabycia przez korzystającego przedmiotu umowy leasingowej po zakończeniu okresu, na jaki została zawarta, po cenie niższej od wartości rynkowej,
- Okres na jaki została zawarta umowa leasingowa odpowiada przeważającej części przewidywanemu okresowi użyteczności przedmiotu leasingu, jednocześnie nie może być krótszy niż 75% tego okresu.
- Suma opłat leasingowych pomniejszonych o dyskonto, ustalona w umowie leasingowej przekracza 90% wartości rynkowej przedmiotu umowy;
- Umowa zawiera zobowiązanie finansującego do zawarcia kolejnej umowy o oddanie tego samego przedmiotu umowy do ponownego leasingu lub do przedłużenia umowy leasingu na warunkach znacznie korzystniejszych niż umowa początkowa.
- Umowa przewiduje możliwość rozwiązania umowy, ale ze skutkiem obciążenia korzystającego kosztami i stratami poniesionymi w związku z tym przez finansującego.
- Przedmiot umowy został dostosowany do specyficznych potrzeb korzystającego.
Jak widać większość umów funkcjonujących na rynku spełni np warunek 2, czyli prawo do wykupu po korzystniejszej niż rynkowa wartość przedmiotu umowy.
No dobrze, a co na to przepisy podatkowe?
Natomiast w przepisach podatkowych warunkiem uznania leasingu za leasing finansowy jest, aby umowa leasingowa spełniała wszystkie poniższe warunki:
- Została zawarta na czas oznaczony.
- Suma opłat leasingowych pomniejszona o należny VAT odpowiada co najmniej wartości początkowej przedmiotu umowy.
- Zawiera zapis, że:
-
- W przypadku gdy korzystający jest przedsiębiorcą – odpisów amortyzacyjnych w podstawowym okresie umowy leasingowej dokonuje korzystający;
- W przypadku gdy korzystający jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej – finansujący rezygnuje z dokonywania odpisów amortyzacyjnych.
Skutki w ewidencji bilansowej
W związku wyżej opisanymi różnicami w klasyfikacji umów leasingu, większość umów leasingowych będzie wymagać odmiennego ich ujmowania dla celów bilansowych i celów podatkowych. Prowadzi to większej komplikacji ewidencji, konieczności odpowiedniego przygotowania planu kont.
Z ujmowania leasingu zgodnie z prawem bilansowym w księgach rachunkowych mogą na zasadzie dobrowolności zrezygnować jednostki spełniające warunki małej jednostki, nawet jeśli ich sprawozdanie finansowe podlega badaniu biegłego rewidenta.